Acht jaar geleden besloot Mirjam Hommel dat het tijd was om als heks uit de “bezemkast” te komen. Sindsdien leeft ze als moderne groene solitaire heks en wil ze naar de buitenwereld uitdragen dat deze levenswijze helemaal niet griezelig of zweverig is, maar juist heel erg verbonden met het aardse.
Leven met de natuur
Bij het woord heks denken veel mensen direct aan bezemstelen en griezelige vrouwen met haakneuzen die enge spreuken over je kunnen afroepen. Dat dit weinig te maken heeft met hedendaagse heksen merk je direct wanneer Mirjam begint te vertellen over haar levenswijze. “Magie en hekserij worden vaak verkeerd begrepen door mensen. Ook wordt hekserij vaak verward met Wicca – een natuurreligie die in 1954 ontstond in Engeland -, maar ook dat is niet juist. Er zijn wel overeenkomsten, maar bij Wicca zijn er allerlei wetten en eisen, behoor je tot een coven van priesters en priesteressen, moet je ingewijd worden en worden er goden en godinnen vereerd. Ik hou daar niet zo van, het doet mij teveel denken aan de katholieke kerk. Als solitaire heks volg ik mijn eigen pad en ik haal uit de hekserij wat voor mij belangrijk is. Zo leef ik met de natuur en volg de seizoenen. Ik vier de acht jaarfeesten en voer rituelen uit.”
Rituelen geven betekenis en rust
De jaarfeesten die door heksen gevierd worden zijn gekoppeld aan de astrologische zonnestand. Ze zijn te verdelen in oogstfeesten en seizoensfeesten. Zo vieren heksen onder andere op 21 december Midwinter of Yule, waarbij de terugkeer van het licht gevierd wordt en op 1 augustus Lughnasadh; het eerst oogstfeest, waarmee heksen moeder aarde danken voor een gulle oogst en stil staan bij het korter worden van de dagen en het einde van de zomer.
“De manier waarop heksen in het leven staan heeft veel weg van hoe vroeger geleefd werd. Toen het leven nog een stuk eenvoudiger was, en het heel vanzelfsprekend was dat je in de winter een meer teruggetrokken bestaan leidde. In die tijd vertrouwden mensen ook veel meer op hun eigen intuïtie en stonden ze meer stil bij de natuur. Dat is ook wat wij doen tijdens de viering van een jaarfeest. Zo vier ik op 2 februari Imbolc; dan neem ik afscheid van de winter. De aarde is zwanger van nieuw leven. Op persoonlijk gebied ga ik dan kijken wat ik dit jaar graag wil bereiken. Ik bedenk welke zaadjes ik wil planten, niet alleen in de tuin, maar ook in mijn leven. Ik wissel de kruiden en kleuren op mijn altaartje, dat bijna alle heksen hebben, zodat ze passen bij het feest dat ik vier. Tijdens Ostara, wat qua symboliek wel lijkt op Pasen, vieren we de lente. Je kunt alweer knopjes ontdekken en sneeuwklokjes steken hun kopjes omhoog. Dag en nacht zijn even lang en alles begint weer tot bloei te komen. Tijdens Mabon, het tweede oogstfeest sta ik er bij stil welke zaadjes zijn opgekomen, oftewel welke van mijn plannen zijn uitgekomen, en wat ik ook weer achter me wil laten. Samhain, het derde en laatste oogstfeest markeert het begin van de winter. Zo wandel je een heel jaar met de natuur mee en sta je steeds even stil. Die rituelen, ook al zijn ze maar klein, geven rust in het leven, dat vaak zo hectisch kan zijn.”
“Ik ga ook gewoon naar feestjes en drink een biertje”
Ook het leven van een moderne heks is namelijk druk. Mirjam is getrouwd en heeft een dochter en zoon. Ze heeft een vierjarige opleiding kruidengeneeskunde gevolgd en is ze nu bezig om haar bedrijf ‘De kruidenbezem’ op te zetten. “Ik maak kruidenmedicaties om mensen met bepaalde kwalen te helpen. Daarnaast verkoop ik onder andere kruidenthee, beschermflessen, kruidenartikelen voor rituelen, en reisamuletten. Dat doe ik nu in mijn kraam op markten, maar straks dus ook online.”
Verder geeft ze samen met kunstenares Gee Adriaansz de cursus “Kruid en Kunst”, waarin cursisten alles leren over de werking van twaalf verschillende kruiden, en die kruiden ook leren schilderen. Ook werkt Mirjam aan een boek waarin ze haar kennis over kruiden verwerkt. Haar man, die fotograaf is, verzorgt de plaatjes. Het grootste gedeelte van haar week is ze echter werkzaam in een tandartspraktijk. “Ik hou van die diversiteit, en de hypotheek moet ook gewoon betaald worden”, vertelt Mirjam als ik haar vraag of haar werk zich wel laat combineren met het heks-zijn. “Aan mensen met ontstekingen in de mond geef ik wel eens kruidenadvies tussendoor. Op mijn werk ben ik helemaal geaccepteerd als heks en op feestjes drink ik ook gewoon een biertje mee. Je moet wel met twee voeten op de aarde blijven staan. We leven immers in 2022. Het liefst zou ik meer tijd besteden aan mijn kruidenpraktijk en ergens in een huisje in het bos wonen. Dat zijn mooie dromen, maar volledig als heks leven is in deze maatschappij is niet makkelijk te realiseren en vergt veel tijd en doorzettingsvermogen.”
“Als mijn dochter een toets heeft zet ik bamboe en klaver in voor wat extra geluk”
Kruiden spelen een belangrijke rol in het heks-zijn van Mirjam. “Het mooie vind ik dat iedere heks zijn of haar eigen pad mag kiezen. De ene heks richt zich meer op edelstenen, tarotkaarten of runen, bij mij zijn het met name de kruiden. Die kruiden zijn voor medicinaal gebruik, maar hebben ook een energetische waarde, die ik inzet bij rituelen. Zo gebruik ik lavendel bij een ritueel voor rust. En heeft mijn dochter een belangrijke toets? Dan zet ik bamboe en klaver in om haar wat geluk te geven. Tijdens corona kon je niet altijd begrafenissen bijwonen, dan zijn er speciale kruiden die ik gebruik in een ritueel om te herdenken of iemand te helpen de overtocht te maken. Die kruiden voor het magische werk, zoals salie of bijvoet voor het reinigen van mijn huis, pluk ik gewoon zelf als het inheemse planten zijn. Voor medisch gebruik koop ik de kruiden altijd in.”
We zijn de kracht van kruiden vergeten
“We zijn veel kruidenkennis kwijtgeraakt, die vroeger van generatie op generatie werd overgeleverd. Die signatuurleer is omstreden en je kunt er ook niet helemaal van uit gaan, maar het is een mooi ezelsbruggetje om de kruiden te leren onthouden. Gele kruiden zijn vaak goed voor de spijsvertering, witte kruiden werken ontstekingsremmend, kruiden met stekels hebben een prikkelende werking, moeraskruiden werken op de urinewegen. Het blad van Hondsdraf lijkt bijvoorbeeld op de vorm van een nier, longblaasje en oorschelp. Dat zijn dan ook precies de gebieden waar het werkzaam is. Dieren zoals honden en paarden weten instinctief dat ze bepaalde kruiden moeten eten als ze ergens last van hebben, wij zijn dat allemaal vergeten en dat is jammer. Veel mensen luisteren niet naar de natuur, vinden alles onkruid en willen een strak symmetrisch aangelegd perkje.”
“Ik heb nog nooit iets bovennatuurlijks meegemaakt”
Mirjam was eerder terughoudend of ze wel als heks naar buiten toe wilde treden, maar is nu heel blij met haar keuze. Ook haar man steunt haar daar volledig in, al vindt hij sommige dingen ook wel eens te vaag. “Ik ben er heel open over en als ik aan mensen uitleg wat het nou eigenlijk precies is krijg ik helemaal geen nare reacties. Ze zeggen wel eens ‘oh, dan sta je zeker ook in een cirkel enzo?’
Ze hebben dan het beeld erbij wat ze zien in enge films, of denken aan satanisme of een cult. Maar als ik vervolgens op een hele nuchtere manier uitleg dat ik inderdaad een cirkel trek en de elementen water, aarde, vuur en lucht oproep, maar dat die cirkel juist bedoeld is om bescherming, warmte en samenhorigheid te creëren, kijken ze er toch anders naar. Zelf ben ik ook heel nuchter. Ik geloof wel dat er meer is dan wij kunnen bevatten, en ik geloof in de kracht van intuïtie. Maar ik heb nog nooit iets bovennatuurlijks meegemaakt. Als heks doe ik trouwens ook nooit zomaar iets, zonder iemands toestemming te vragen. Als ik een ritueel voor iemand wil uitvoeren dan vraag ik dat van tevoren en zeg ik er bij wanneer ik dat ga doen. Heksen geloven bovendien dat je het in drievoud terug krijgt wanneer je een ander iets aandoet.”
Heks bén je, dat kun je niet worden
Mirjam vertelt dat veel heksen hooggevoelig zijn. Vaak anders denkende buitenbeentjes zijn, die zich thuis voelen in de natuur, eten wat het seizoen brengt, luisteren naar hun gevoel en veel empathie voelen voor anderen. Ik vraag of ik dan ook een heks ben omdat dit ook allemaal op mij van toepassing is. “Ik denk dat er misschien in iedereen wel een beetje heks zit. Maar heks word je niet, bijvoorbeeld door een kruidenopleiding te gaan volgen of een boek te lezen, dat bén je. Je kunt er door studie of verdieping wel achter komen dat je een heks bent. Omdat je ineens een gevoel van thuiskomen ervaart, je er ineens bewust van wordt dat dit het is. Er zijn ook veel meer heksen dan je denkt. We lopen alleen niet allemaal in zwarte gewaden. De meeste heksen dragen gewoon een spijkerbroek en sneakers. In coronatijd zijn er wel veel heksen bij gekomen, doordat mensen op zoek gingen naar zichzelf en daar ook de tijd voor hadden. Dat heks-zijn in de mode is klinkt wat vreemd vind ik, maar er is wel een piek in de populariteit te ontdekken. Toch zijn er ook veel heksen die hun leefstijl voor zichzelf houden uit angst voor reacties van anderen. Dat hoop ik te doorbreken door uit te dragen wat het betekent om heks te zijn.”
